دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز به مجموعه ای از فناوریها و برنامههای کامپیوتری اشاره دارد که برای ارائه خدمات مالی بدون واسطه و کنترل مرکزی استفاده میشوند. در دیفای، امکاناتی مانند خرید و فروش رمز ارزها، دریافت و پرداخت وام، سپرده گذاری و سوددهی، تبادل توکنها، پوشش بیمه، پرداخت حقوق و سایر خدمات مالی مشابه از طریق استفاده از بلاکچینها و قراردادهای هوشمند فراهم میشوند.
دیفای (DeFi) چیست؟
دیفای چیست؟
یکی از ویژگیهای اصلی دیفای، عدم وجود موسسه یا سازمان مرکزی است که بر تراکنشها کنترل و نظارت داشته باشد. به جای آن، تعاملات مالی بین افراد به صورت مستقیم انجام میشود و این تعاملات به صورت شفاف، قابل ردیابی و امن ثبت میشوند.
بدین ترتیب، دیفای ایجاد اعتماد و شفافیت بیشتری را برای کاربران فراهم میکند. استفاده از این بلاکچینها و قراردادهای هوشمند در دیفای به کاربران اجازه میدهد تا بدون نیاز به واسطهها و سازمانهای مرکزی، به صورت مستقیم و با هزینه کمتر در تعاملات مالی شرکت کنند.
این فناوریها همچنین امکاناتی مانند اتمام خودکار قراردادها، امنیت بالا و دسترسی آزاد برای همه را فراهم میکنند.
خدمات دیفای
یکی از اهداف اصلی دیفای، حذف واسطهها و شرکتهای مالی سنتی است. با استفاده از دیفای، کاربران قادر خواهند بود بدون واسطه، مستقیما با هم تعامل مالی داشته باشند. این کار به دلیل استفاده از بلاکچینها و قراردادهای هوشمند امکانپذیر میشود.
با استفاده از دیفای، کاربران میتوانند اموال خود را در کیف پولهای دیجیتالی نگهداری کنند و بدون نیاز به واسطههای گوناگون، تراکنشهای مالی را انجام دهند.
مثلاً میتوانند رمزارزها را خرید و فروش کنند، وام بگیرند و پرداخت کنند، سپردهگذاری و سوددهی انجام دهند، توکنها را مبادله کنند، بیمه بگیرند و حقوقها را پرداخت کنند.
همه این خدمات میتوانند توسط برنامههای کاربردی غیرمتمرکز (DApps) که روی بلاکچینهای عمومی مانند اتریوم ساخته شدهاند، ارائه شوند.
با این روش، هزینههایی که معمولا بانکها و سایر شرکتهای مالی بابت خدمات خود دریافت میکنند، کاهش مییابد. همچنین، زمان و هزینههای مربوط به ایجاد اعتماد به طرف مقابل نیز کاهش مییابد؛ زیرا تمامی تراکنشها بر اساس قراردادهای هوشمند و قوانین بلاکچین صورت میگیرد.
در دیفای، کاربران دسترسی کامل به داراییهای خود دارند و میتوانند تراکنشهای مالی خود را انجام دهند. این به این معنی است که کاربران مالکیت و کنترل کاملی بر داراییهایشان دارند و هیچ فرد یا گروهی، نظارت یا کنترلی بر این داراییها ندارد.
علاوه بر این، با استفاده از دیفای، هزینههای تراکنشها کاهش یافته و سرعت انجام آنها افزایش مییابد. زیرا فرآیند تأیید و انجام تراکنشها بر اساس قراردادهای هوشمند و بلاکچینها انجام میشود و نیازی به واسطهها و مراحل پیچیده مربوط به سیستمهای مالی قدیمی نیست.
دیفای همچنین یک چارچوب منظم فراهم میکند که امکان تعامل بین برنامههای مختلف را ارائه میدهد. این امر منجر به ارائه امکاناتی مانند بازارها، محصولات و خدمات جدید و خلاقانه میشود.
نقش بلاکچین در امور مالی غیرمتمرکز چیست؟
بلاکچینها از اصلیترین عناصر در دیفای هستند و نقش حیاتی در عملکرد امور مالی غیرمتمرکز ایفا میکنند. بلاکچین به عنوان یک دفتر کامپیوتری عمومی عمل میکند که تاریخچه تمامی تراکنشها و رویدادهای مرتبط با دیفای را ثبت و ذخیره میکند.
این عناصر توسط یک شبکه از کامپیوترها و سرورها نگهداری میشوند که به صورت توزیع شده در سراسر شبکه فعالیت میکنند. هر بلاک در بلاکچین شامل اطلاعاتی است که به صورت کریپتوگرافیکی با بلاک قبلی مرتبط میشود. این ارتباط بین بلاکها با استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری قوی و امضای دیجیتال برقرار میشوند.
وقتی یک تراکنش جدید در دیفای ایجاد میشود، ثبت آن در یک بلاک جدید صورت میگیرد. سپس بلاک جدید به صورت خودکار به سیستم بلاکچین متصل شده و ارتباطی امن و غیرقابل تغییر با بلاک قبلی برقرار میکند. این وابستگی بین بلاکها و اطلاعات درون بلاکها باعث تأیید صحت تاریخچه تراکنشها و جلوگیری از تغییر آنها میشود.
علاوه بر این، بلاکچینها از الگوریتمهای کریپتوگرافیکی قوی برای ایجاد امنیت استفاده میکنند. اطلاعات درون بلاکها با استفاده از تابع هش و الگوریتمهای رمزنگاری مانند SHA-256 یا Ethereum’s Keccak-256 رمزنگاری میشوند. این موارد تایید میکنند که بلاکچین مورد تغییر قرار نگرفته است و تمام تراکنشها در آن اعتبار دارند.
ریسکها و چالشهای مربوط به استفاده از دیفای
علی رغم کاربردها و قابلیتهایی که defi در امور مالی و مشاوره مالیات شاید برای مشاور مالیاتی ایجاد کند، یکسری چالشها نیز برای آن وجود دارد. در ادامه به برخی از این چالشها میپردازیم.
حفظ امنیت سیستم و بروز رسانی آن
بروزرسانی امنیتی در دیفای بسیار حیاتی است؛ زیرا با پیشرفت فناوری، تهدیدات امنیتی نیز در حال گسترش هستند و روشهای جدید ممکن است دارای تأثیرات خطرناکی بر دیفای باشند. بنابراین، توسعهدهندگان باید بهروزرسانیهای مداومی در امنیت سیستمهای دیفای خود اعمال کنند تا از بهترین روشهای امنیتی برای حفاظت از داراییها و تراکنشهای کاربران استفاده کنند.
حفظ حریم خصوصی و مسائل مربوط به آن
حفظ حریم خصوصی کاربران در دیفای یک چالش مهم است. اگرچه تراکنشها در دیفای به صورت عمومی در دسترس و قابل مشاهده هستند؛ اما برخی کاربران ممکن است تمایل داشته باشند حریم خصوصی خود را بیشتر حفظ کنند. برای مقابله با این چالش، ابزارها و پروتکلهایی برای رمزنگاری و حفظ حریم خصوصی کاربران و سازمانها در دیفای بکار میروند.
یکی از راهکارهای مهم در حفظ حریم خصوصی در دیفای، استفاده از رمزنگاری است. با استفاده از رمزنگاری، اطلاعات حساس کاربران در طول انتقال و ذخیرهسازی محافظت میشوند. این اقدام میتواند از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات و جلوگیری از مشاهده تراکنشها توسط افراد غیرمجاز جلوگیری کند.
همچنین بخوانید : اظهارنامه مالیاتی چیست؟
قوانین و مقررات عمومی
defi با چالشهای قانونی مختلف نیز همراه است. قوانین و مقررات مرتبط با امور مالی و تراکنشهای مالی میتوانند با دیفای در تضاد باشند و در برخی موارد قوانین کشورها ممکن است نتوانند به طور مستقیم به فعالیتها و تراکنشهای defi اعمال شوند. همچنین، وجود قوانین مختلف در سطح جهانی نیز باعث میشود که توافق و تطبیق با آنها مشکل باشد.
خطرات مربوط به اسکم و هک
یکی دیگر از چالشهای مربوط به defi، ریسکهای مربوط به هک و اسکم در معاملات است. استفاده از قراردادهای هوشمند در دیفای باعث میشود که تراکنشها به صورت خودکار و بدون دخالت روشهای سنتی و قدیمی انجام شوند.
اما این قراردادهای هوشمند نیز ممکن است خطاهاهایی داشته باشند که باعث مشکلات جدی برای کاربران، سازمانها و سیستمها شوند.
آینده دیفای چیست؟
آینده دیفای بسیار امیدوارکننده است. با توجه به رشد سریع فناوری بلاک چین، دیفای پتانسیل متحول کردن سیستم مالی سنتی را دارد و به سمت یک سیستم مالی غیرمتمرکزتر و شفافتر حرکت میکند.
defi 2 چیست؟
دیفای 2 (DeFi 2.0) نسل جدیدی از پروتکلهای مالی غیرمتمرکز است که با هدف بهبود و رفع چالشهای موجود در دیفای نسل اول (DeFi 1.0) طراحی شدهاند.
ویژگی های آن
دیفای2 با استفاده از بلاک چینهای نسل جدید و لایههای دوم، مقیاسپذیری را بهبود میبخشد و امکان پردازش تعداد بیشتری تراکنش را فراهم میکند. دیفای2 با استفاده از قراردادهای هوشمند ایمنتر و مکانیزمهای امنیتی قویتر، ریسکهای امنیتی را کاهش میدهد.
دیفای2 با توزیع قدرت تصمیمگیری در بین کاربران و ایجاد مدلهای حاکمیتی مبتنی بر جامعه، تمرکززدایی را افزایش میدهد.دیفای2 با ارائه رابطهای کاربری سادهتر و تجربه کاربری روانتر، دسترسی به خدمات مالی غیرمتمرکز را برای عموم مردم آسانتر میکند.
کلام آخر
دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز، تحولی عظیم در دنیای مالی است که با استفاده از فناوری بلاک چین، خدمات مالی سنتی را به چالش کشیده و مدل جدیدی را برای انجام تراکنشهای مالی ارائه میدهد.
در سادهترین تعریف، دیفای سیستمی است که بدون نیاز به واسطههای مالی مانند بانکها، امکان انجام فعالیتهای مالی مانند وامدهی، قرضگیری، سرمایهگذاری و معامله را فراهم میکند.
حسابداربرتر
سوالات متداول
دیفای چیست؟
دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز، سیستمی است که خدمات مالی مانند وامدهی و سرمایهگذاری را بدون نیاز به بانکها و موسسات مالی سنتی ارائه میدهد.
چرا دیفای مهم است؟
دیفای با حذف واسطهها، هزینهها را کاهش میدهد، شفافیت را افزایش میدهد و دسترسی به خدمات مالی را برای همه آسانتر میکند.