تعریف ریسک مالی چیست

یکی از چالش های مهم در سرمایه گذاری به ریسک مالی اختصاص دارد. زیرا در صورت تحلیل و تخمین ناصحیح می تواند باعث از بین رفتن سرمایه برای سود گیران شود. این نوع ریسک در همه مشاغل و سطوح وجود داشته و بسته به درصد آنها روی تجارت مورد نظر تاثیر می گذارد. بهتر است از مشاوره مالیاتی دقیق و افراد خبره کمک بگیرید تا شما را در این امر کمک کنند.

پس فرقی ندارد که آیا فرد یک هلدینگ بزرگ یا یک کسب و کار کوچک را اداره می کند. زیرا برخی مواقع فرد مجبور است در تصمیم گیری های مربوط به سرمایه گذاری خطر مالی کند. البته این نوع ریسک در بخش های مختلفی تقسیم بندی می شود و تاثیرات بسزایی بر بازار دارد. ناگفته نماند که ابزارهای کنترل خطر مالی زیاده بوده که فرد یا شرکت بسته به نیاز می تواند یکی از آنها را به کار ببرد.

ریسک مالی به زبان ساده

ریسک در زبان ساده به معنی تفاوت بین بازده مورد انتظار و بازده واقعی می باشد. همچنین به امکان از بین رفتن پول در سرمایه گذاری های مربوط به تجارت، ریسک مالی گفته می شود. در حالت کلی این مفهوم از توانایی تجارت فرد جهت مدیریت، کنترل و تعهدات مالی اشاره دارد. همچنین درصدی از زیان مالی بالقوه یا عدم اطمینان در تصمیم گیری مختص سرمایه گذاری را به نمایش می گذارد. این نوع ریسک به دلایلی همچون بی ثباتی در بازارهای مالی متعدد (بی ثباتی در نرخ بهره، نرخ ارز) یا قیمت سهام ایجاد می شود.

پس در تعریف خطر مالی بایستی ماندگاری کسب و کار را در اولویت قرار داد. زیرا این روال در فرآیندهای تجاری همچون هزینه تولید، هزینه عملیاتی، توانایی سودآوری و پرداخت حقوق تاثیر می گذارد. همه سرمایه گذاری های موجود در بازار درصدی از ریسک مالی را تجربه می نمایند. همچنین هر شغلی بازده سرمایه گذاری و خطر مالی متفاوتی را امتحان می کند. البته تفاوت های موجود موارد متعددی همچون امنیت سرمایه گذاری، میزان سودآوری و سرعت رشد پول را در بر می گیرند. درنتیجه جهت پیشگیری از خطرات، روش و راه حل های مناسبی پیدا می کنند.

انواع ریسک مالی

ریسک مالی یک موقعیت فی نفسه در آینده به شمار می رود که باعث از دست دادن رشد تجارتی یا سرمایه می شود. پس به همین علت به غیر از تعریف خطر مالی بایستی از انواع آن در بازار سرمایه گذاری مطلع گردید. بنابراین انواع خطر مالی در بازار سرمایه گذاری به شرح زیر هستند.

ریسک بازار

این نوع ریسک مالی به تمام عوامل موجود در بازار اشاره می کند که سقوط یا موفقیت ارزش یک شرکت به آنها بستگی دارد. بنابراین عوامل تاثیرگذار بر ریسک بازار شامل افزایش نرخ بهره، هزینه های مختص مواد خام و تغییر در نرخ ارز می باشند. برای مثال اگر در نرخ ارز تغییری ایجاد شود قطعا در میزان پرداخت بدهی یا رقابت پذیری تولیدات شرکت یا فرد تاثیر می گذارد.

ریسک اعتباری

ریسک اعتباری مالی به احتمال پرداخت نکردن بدهی به طلبکار همچون تامین کننده موجودی یا بانک اشاره دارد. همچنین ممکن است که ریسک اعتباری از طرف فرد صورت گیرد و مشتری در بازپرداخت با مشکل مواجه شود.

ریسک نقدینگی

ریسک نقدینگی به توانایی مالی فرد در بازه زمانی کوتاه جهت پاسخگویی به تقاضاهای مالی برای انجام معاملات تجاری تعریف می شود. البته مشکلات فی نفسه جریانات نقدی از جمله دلیل ایجاد ریسک نقدینگی می باشند. پس چنین شرایطی به دلایل متعددی همچون کمبود خریدار یا رکود فصلی رخ می دهد.

ریسک عملیاتی

تمام مواردی که به دلیل سیاست ها یا تصمیمات شرکت حسابداری که منجر به ایجاد تاثیر منفی روی جنبه های مختلف کسب و کار یا متحمل شدن زیان می شوند، زیرمجموعه ریسک عملیاتی می باشند. برای مثال بروز نقص فنی یا خطاهای کارکنان جزو ریسک های عملیاتی به شمار می روند.

چگونه دولت ها ریسک مالی را جبران می کنند؟

دولت ها با ایجاد جریانات متعدد سعی در جبران خطر مالی دارند. برای نمونه ریسک سازمانی بر مبنای استاندارد از 5 فاکتور شناسایی دلیل ریسک همچون نظارت، کنترل، اجرا، پیش گرفتن راهبردهای مناسب جهت مقابله با ریسک و تحلیل و ارزیابی آن استفاده می کند. در حالت کلی همه کسب و کارها یا مشاغل بدون توجه به اندازه صنعت خود با کمک روش های زیر تا حدی خطر مالی در تجارت یا امور حسابداری را کنترل می کنند.

• توالی مالی با همه طلبکاران مورد بررسی قرار داده می شوند و بر اساس اولویت ها دسته بندی می گردند.
• از بیمه جهت مقابله با ریسک تجاری استفاده می کنند.
• مشکلات فی نفسه جریانات نقدی را مشخص می کنند و آنها را زیر نظر می گیرند.
• خطرات موجود را به طور مداوم ارزیابی می نمایند.
• با در نظر گرفتن عوامل موجود درباره ریسک مدنظر تصمیم صحیح اتخاذ می گردد.

تاثیر ریسک مالی بر بازارها

این نوع ریسک تاثیر بسزایی بر روی انواع بازارها می گذارد. برای نمونه ریسک سهام روی نوسانات آنی قیمت سهام تاثیرگذار خواهد بود. همچنین اگر نرخ بهره در بازار تغییر کند قطعا کسب و کارها و مشاغل مختلفی را با خطرات مالی مواجه می نماید. البته ریسک بازار به ریسک غیر قابل تنوع معروف می باشد. زیرا بر روی همه طبقات دارایی اثر داشته و قابل پیش بینی نمی باشد.

ابزارهای کنترل ریسک مالی

منابع و ابزارهای متعددی وجود دارند که در دسترس دولت ها، شرکت ها و افراد قرار می گیرند تا میزان خطر مالی را پیش بینی نمایند. سپس بر مبنای همین تخمین ها، تصمیم گیری های مالی صورت می گیرد. البته این ابزارها مجموعه ای از فرآیندها و سیستم ها را شامل می شوند که جهت ارزیابی و شناسایی خطرهای مالی کاربرد دارند.

بنابراین قبل از معرفی ابزارها بهتر است راه های مقابله با صدمات ناشی از خطرات مالی بررسی شوند. این ریسک ها شامل پذیرش ریسک، انتقال ریسک، اشتراک ریسک و حذف خطر ریسک می باشند. برای نمونه در پذیرش ریسک یک شرکت یا فرد به عنوان تولید کننده قادر به پذیرش نوسانات مختص به قیمت کالاها در پروسه تولید می باشد. سپس آنها را در قیمت نهایی کالای مدنظر اعمال می کند.

در حالت کلی از ابزارهای کنترل ریسک مالی که توسط متخصصان و تحلیلگران اقتصادی و سرمایه گذاری به کار برده می شوند موارد زیر را در بر می گیرند.

تحلیل بنیادی

تحلیل بنیادی یکی از ابزارهای مهم در کنترل ریسک مالی در شرکت حسابداری است. همچنین از کلیه جنبه های دارایی سازمان همچون سود جهت برآورد میزان خطر مالی به کار برده می شود. پس این روش برای تخمین ارزش ذاتی امور حسابداری یا شرکت نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

تحلیل تکنیکال

این نوع ابزار کنترل از آمار موجود همراه با حجم معاملات، بازده تاریخی سرمایه گذاری و قیمت سهام برای تخمین وضعیت کنونی به کار برده می شود.

تحلیل کمی

ابزار کنترل تحلیل کمی در پروسه ارزیابی خطر مالی بر مبنای عملکرد دوره ای و گذشته شرکت از طریق محاسبات خاص مورد استفاده قرار می گیرد.

روش های کاهش ریسک مالی

ریسک مالی، پدیده‌ای اجتناب‌ناپذیر در دنیای سرمایه‌گذاری و کسب‌وکار است. با این حال، با اتخاذ استراتژی‌های مناسب، می‌توان این ریسک را به حداقل رساند و از دارایی‌های خود محافظت کرد. در ادامه به برخی از موثرترین روش‌های کاهش ریسک مالی می‌پردازیم:

تنوع‌سازی سرمایه‌گذاری‌ها

به جای سرمایه‌گذاری تمام سرمایه در یک دارایی یا صنعت خا، آن را در انواع مختلف دارایی‌ها مانند سهام، اوراق قرضه، املاک و کالاها تقسیم کنید. این کار باعث می‌شود که کاهش ارزش یک دارایی، تاثیر زیادی بر کل سبد سرمایه‌گذاری شما نگذارد. سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف و کشورها نیز می‌تواند ریسک را کاهش دهد، زیرا اقتصادهای مختلف به صورت مستقل از یکدیگر عمل می‌کنند.

تحلیل دقیق قبل از سرمایه‌گذاری

بررسی عمیق وضعیت مالی شرکت‌ها، صنعت و اقتصاد کلان قبل از سرمایه‌گذاری، به شما کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید. استفاده از نمودارها و ابزارهای تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی روند بازار و شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب، می‌تواند ریسک را کاهش دهد.

مدیریت ریسک فعال

تعیین یک حد مشخص برای میزان زیانی که حاضر هستید متحمل شوید و فروش دارایی در صورت رسیدن قیمت به این حد، از زیان‌های بیشتر جلوگیری می‌کند. ابزارهایی مانند قراردادهای آتی، آپشن‌ها و سواپ می‌توانند برای مدیریت ریسک بازار و کاهش نوسانات قیمت استفاده شوند.

آموزش و کسب دانش

 به روز بودن با اخبار بازار، تحلیل‌های کارشناسان و تغییرات اقتصادی، به شما کمک می‌کند تا ریسک‌های احتمالی را زودتر شناسایی کنید. مشاوره با مشاوران مالی و سرمایه‌گذاری حرفه‌ای، می‌تواند دیدگاه‌های جدیدی را به شما ارائه دهد و به شما کمک کند تا تصمیمات بهتری بگیرید.

سایر روش‌های کاهش ریسک

خرید بیمه برای دارایی‌ها و مسئولیت‌های مختلف، می‌تواند از شما در برابر حوادث غیرمنتظره محافظت کند. حفظ موجودی نقدینگی کافی، به شما این امکان را می‌دهد که در مواقع اضطراری از سرمایه خود استفاده کنید و از فروش دارایی‌ها در شرایط نامناسب بازار خودداری کنید. داشتن چندین منبع درآمد، به شما کمک می‌کند تا در برابر نوسانات اقتصادی مقاوم‌تر باشید.

مزایا و معایب ریسک مالی

ریسک مالی، همانطور که از نامش پیداست، پتانسیل ایجاد زیان مالی را در بر دارد. با این حال، ریسک مالی صرفاً یک جنبه منفی نیست و می‌تواند فرصت‌های ارزشمندی را نیز به همراه داشته باشد. در این مقاله، به بررسی دقیق مزایا و معایب ریسک مالی می‌پردازیم.

مزایای ریسک مالی

معمولاً هرچه ریسک یک سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، پتانسیل بازده آن نیز بالاتر است. سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیرتر، به دنبال فرصت‌هایی هستند که ممکن است بازدهی بالاتری نسبت به سرمایه‌گذاری‌های با ریسک پایین‌تر داشته باشند. ریسک‌پذیری می‌تواند به ایجاد نوآوری و رشد در بازارها کمک کند. شرکت‌هایی که ریسک می‌کنند و محصولات یا خدمات جدیدی را به بازار عرضه می‌کنند، می‌توانند به رشد اقتصادی و ایجاد شغل کمک کنند. مواجهه با ریسک مالی می‌تواند به افراد کمک کند تا مهارت‌های مدیریت ریسک، تصمیم‌گیری و حل مسئله را توسعه دهند.

معایب ریسک مالی

بزرگترین خطر مرتبط با ریسک مالی، احتمال از دست دادن بخشی یا تمام سرمایه است. نتیجه سرمایه‌گذاری‌های پرریسک، همیشه مشخص نیست و ممکن است با نوسانات شدیدی همراه باشد. نگرانی در مورد از دست دادن سرمایه می‌تواند باعث ایجاد استرس و اضطراب در سرمایه‌گذاران شود. زمانی که شما سرمایه‌ای را در یک سرمایه‌گذاری پرریسک قرار می‌دهید، از سرمایه‌گذاری آن در فرصت‌های دیگر محروم می‌شوید.

کلام آخر

ریسک مالی، زنگ خطری است که حسابداران با دقت به آن گوش فرا می‌دهند. این زنگ، همواره در پس زمینه فعالیت‌های مالی هر کسب‌وکار به صدا در می‌آید و نشان می‌دهد که احتمال وقوع رویدادهایی وجود دارد که بتوانند بر وضعیت مالی و عملکرد آینده‌ی کسب‌وکار تاثیر منفی بگذارند.

حسابداران با استفاده از ابزارها و روش‌های مختلف، تلاش می‌کنند تا ریسک مالی را شناسایی، اندازه‌گیری و مدیریت کنند. از جمله این ابزارها می‌توان به نسبت‌های مالی، تحلیل حساسیت و مدل‌سازی مالی اشاره کرد. هدف نهایی این است که با شناخت دقیق ریسک‌ها، بتوان برنامه‌ریزی‌های لازم برای مقابله با آن‌ها انجام داد و از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد.

حسابداربرتر

سوالات متداول

چگونه ریسک مالی بر افراد تاثیر می گذارد؟

ریسک مالی می‌تواند بر افراد به طرق مختلفی از جمله از دست دادن سرمایه، افزایش اضطراب، تغییر سبک زندگی و تصمیم‌گیری‌های مالی تاثیر بگذارد.