سرقفلی یکی از عبارات مرسوم میان مردم می باشد که مخصوصا کسبه آن را بکار می برند. ولی در همین آغاز ضروری است تاکید کنیم هر آنچه در حسابداری به منزله این اصطلاح کارایی دارد خیلی متمایز از اصطلاح سرقفلی در میان مردم است به نوعی که نمی توان آنها را یکی دانست.
در زمان های قدیم رایج بود موقعی که فردی، محلی را جهت کسب و کار کرایه می کرد وجهی جداگانه از مبلغ توافق شده به منزله کرایه مکان، به منظور باز کردن قفل آن مکان به صاحب مغازه پرداخت می کرد این وجه را سرقفلی می نامیدند.
ولی به مرور زمان مفهوم آن تغییر کرد. به تعبیری دیگر واگذاری پیش بها به شیوه قرارداد اجاره انجام می گیرد. بایستی مدت زمان واگذاری آن براساس مدت اجاره محدود باشد. برای درک بهتر این موضوع می توان از متنوع ترین خدمات مشاوره مالی و مالیاتی موسسات معتبر بهره برد.
سرقفلی در حسابداری به منزله یک دارایی معرفی می شود. با ملاحظه به اینکه این گونه دارایی روشن و محسوس نیست در این صورت جزو دارایی های نامحسوس به حساب می آید و همانند دیگر دارایی ها دارای ماهیت بدهکار می باشد.
آنچه در این مقاله میخوانید :
سرقفلی چیست؟
در حسابداری سرقفلی را به منزله مازاد ارزش جاری یک بخش تجاری از کل دارایی های محسوس و نامحسوس آن بخش تجاری که قابل تشخیص است، توصیف می کنند. به عبارت دیگر پیش بها دارایی نامحسوس و ثابت یک موسسه است که در زمان خرید این موسسه، خریدار بایستی وجهی بالاتر از دارایی حقیقی مطابق ارزش دفتری پرداخت کند. برای مثال می توان از ارزش و اعتبار برند یک موسسه اسم برد که در زمان خرید بایستی به اعتبار آن دقت نمود و وجهی را برای آن در نظر گرفت.
با توجه به تعریف و تشریح این اصطلاح بعضی عوامل سبب می شوند نرخ سهام یک موسسه خیلی بیشتر از ارزش دفتری آن ارزیابی شود. این موارد عبارتند از:
• مکان یا جایگاه جغرافیایی موسسه
• نیک نامی و شهرت تجاری یا تخصص شریک ها
• مدیریت درست و اصولی موسسه و استخدام پرسنل ماهر و توانمند
• داشتن برند مشهور در جلب نظر کاربران و تبلیغات اثربخش
• بهره وری از شرایط انحصاری یا نیمه انحصاری در تجارت یا مزیت های ویژه دیگر در قیاس با رقبا
موارد نامبرده شده در بالا جزء دارایی نامشهود موسسه به حساب می آیند. این موضوع سبب می شود در زمان خرید و فروش وجهی افزون بر ارزش واقعی و ارزیابی شده دارایی های موسسه میان خریدار و فروشنده رد و بدل شود. بدین علت این موارد را می توان در حسابداری سرقفلی نامید.
ثبت سرقفلی در حسابداری
معمولا در مواردی ویژه در شرکت حسابداری سرقفلی به ثبت می رسد. در زمان ثبت این اصطلاح، به افرادی پیش بهای موسسه می رسد که از شریک های قدیم موسسه باشند، بدین علت به آن گروه از اشخاصی که اخیرا جز سهامداران موسسه شده اند، این پیش بها تعلق نمی گیرد. به استثنای آن که وجهی افزون بر سرمایه خود را برای این مسئله پرداخت کرده باشند.
در این وضعیت حساب جاری شرکا به میزان وجه پیش بها بستانکار می شود. چنانچه هر نوع ابهام و پیچیدگی در خصوص با موضوع ثبت پیش بها و انجام خدمات مالی و حسابداری وجود داشته باشد می توانید از خدمات مشاوره مالی و مالیاتی شرکت حسابداری معتبر بهره مند شوید.
جایگاه سرقفلی در شرکت تضامنی
سرقفلی که پیش از ضوابط و قانون سال ۱۳۷۶ به منزله حق و حقوق کسب پیشه معرفی می شده از عبارات تقریبا جدید در عصر تجارت می باشد عبارت است از وجهی که اجاره نشین یک واحد تجاری در آغاز قرارداد اجاره به مکان مدنظر پرداخت می کند. همچنین وجه کمی را به شکل ماهانه به منزله پیش بها به صاحب ملک می پردازد. حق پیش بها جز حقوق و دارایی به حساب می آید که به راحتی خرید و فروش و جابه جا می شود.
در خصوص سرقفلی در شرکت تضامنی این احتمال وجود دارد که یکی از شرکا، پیش بها را خریده باشد یا اینکه پیش پرداخت توسط تعدادی از شرکا برای موسسه اعمال شده باشد. ارزیابی ارزش پیش بهای موسسه، جهت ورود یا خروج شریک به موسسه، مطابق فرمول های حسابداری صورت می گیرد.
در هنگام تغییر شرایط موسسه هم دارایی های موسسه دوباره محاسبه می شود و هر کدام از شرکا در مقدار بالا رفتن یا کم شدن دارایی ها به نسبت سهم خود معمولا در سود و زیان موسسه شریک می شوند.
همچنین در خصوص سرقفلی که جز دارایی موسسه به حساب می آید هم دوباره بایستی محاسبات لازم صورت گیرد. در یک موسسه امکان دارد مشکلات متنوع حقوقی و همچنین مشکل در انجام امور حسابداری در خصوص این مسئله مطرح شود. این مشکلات عبارتند از: ارزیابی ارزش پیش بها، انتقال آن، مشکل شرکا در خصوص این موضوع و… که کلیه این مشکلات احتیاج به یک وکیل متبحر در امور تجاری در موسسه دارند.
محاسبه سرقفلی در شرکت تضامنی
معنی سرقفلی در حسابداری با معنی آن در جامعه معمولا تفاوت دارد. در ادبیات عامیانه همواره این اصطلاح از اجاره نشین اخذ می شود ولی در حسابداری مازاد ارزش جاری یک دارایی را در قیاس با کل ارزش آن دارایی به شیوه محسوس و نامحسوس پیش بها می نامند.
به عنوان مثال جهت محاسبه این مسئله در شرکت تضامنی چنانچه شریک جدید با دادن ۸۰۰۰۰۰ ریال مالک حدود ۲۵ درصد سرمایه موسسه می شود و سرمایه شریک های قدیمی 《آ》وجه ۱۰۰۰۰۰۰ و 《ب》 وجه ۸۰۰۰۰۰، به ترتیب دارای سود ۶۰ درصد و ۴۰ درصد می شوند.
چرا که با پرداخت ۸۰۰۰۰۰ ریال صاحب ۲۵ درصد سرمایه شد در این صورت مجموعه سرمایه موسسه ۳۲۰۰۰۰۰ ریال است.
کل سرمایه شرکا قدیمی
۸۰۰۰۰۰۰+۱۰۰۰۰۰۰= ۱۸۰۰۰۰۰
سرقفلی اعمال شده:
۳۲۰۰۰۰۰_۱۸۰۰۰۰۰=۱۴۰۰۰۰۰
وکیل سرقفلی شرکت های تضامنیبا ملاحظه به مشکلات و جزئیات ویژه که در خصوص موسسات تضامنی وجود دارد و حتی ضوابط و قوانین وابسته به سرقفلی که به تبع ارزش بالای آن از مطالب عمده اقتصادی به حساب می آید، تاسیس هر نوع موسسه و مشکلات وابسته به این مسئله و انجام امور حسابداری احتیاج به دریافت مشاوره و راهنمایی از وکلای ماهر و کاربلد در امور موسسات تجاری و پیش بها و تنظیم قولنامه ها دارد.
تشکیل هر گونه موسسه ای بدون آگاهی از ضوابط و قوانین وابسته، با ملاحظه به مراحل قانونی مبهمی که احتیاج دارد بدون مشاوره و بکارگیری وکیل می تواند سبب زیان های جبران ناپذیری در آینده می شود.
