در امور حسابداری، اشخاص حقیقی به افراد زنده و اشخاص حقوقی به موجودیت های قانونی اشاره دارند که هر یک دارای حقوق و وظایف قانونی خود هستند و در حوزه های مختلف مانند حسابداری، حقوق، مالیات و غیره به کار می روند. در دنیای حقوق و تجارت، دو نوع شخصیت وجود دارد: اشخاص حقیقی و حقوقی.
درک تفاوت‌های این دو نوع شخصیت برای هر کسی که می‌خواهد در جامعه فعالیت کند، ضروری است. در این مقاله، به بررسی دقیق این دو نوع شخصیت، تفاوت‌ها، ویژگی‌ها و کاربردهای آن‌ها در زمینه‌های مختلف می‌پردازیم.
آنچه در این مقاله میخوانید :
اشخاص حقیقی چه کسانی هستند؟
اشخاص حقیقی به افراد و انسان‌ها گفته می‌شود. هر فردی که در جامعه زندگی می‌کند، با تولد خود دارای شخصیت حقیقی می‌شود و از حقوق و تکالیف مشخصی برخوردار است. این حقوق شامل مواردی مانند حق مالکیت، حق ازدواج، حق تحصیل و غیره می‌شود. شخصیت حقیقی با تولد آغاز می‌شود و با مرگ پایان می‌یابد.
اشخاص حقوقی چه کسانی هستند؟
اشخاص حقوقی به نهادها، مؤسسات، شرکت‌ها و سازمان‌هایی گفته می‌شود که توسط قانون به رسمیت شناخته شده‌اند و میتوانند مانند یک شخص واحد عمل کنند. این اشخاص میتوانند شامل شرکت‌های تجاری، سازمان‌های دولتی، نهادهای غیرانتفاعی و غیره باشند.
تفاوت‌های کلیدی بین اشخاص حقیقی و حقوقی
اشخاص حقیقی و حقوقی دو نوع شخصیت در دنیای حقوق و تجارت هستند که تفاوت‌های کلیدی با یکدیگر دارند. در اینجا به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می‌کنیم:
- اشخاص حقیقی وجود خارجی و فیزیکی دارند، در حالی که اشخاص حقوقی وجود فرضی و اعتباری دارند.
- شخصیت حقیقی با تولد آغاز می‌شود، در حالی که شخصیت حقوقی با ثبت یا انعقاد قرارداد آغاز می‌شود.
- شخصیت حقیقی با مرگ پایان می‌یابد، در حالی که شخصیت حقوقی با انحلال یا ورشکستگی پایان می‌یابد.
- اشخاص حقیقی با نام و نام خانوادگی شناخته می‌شوند، در حالی که اشخاص حقوقی با نام شرکت یا سازمان شناخته می‌شوند.
- اقامتگاه اشخاص حقیقی محل سکونت آن‌ها است، در حالی که اقامتگاه اشخاص حقوقی مرکز عملیات آن‌ها است.
- اشخاص حقیقی مسئول اعمال خود هستند، در حالی که مسئولیت اشخاص حقوقی محدود به داراییهای شرکت است.
- اشخاص حقیقی دارای حقوق طبیعی مانند حق ازدواج و حق حضانت هستند، در حالی که اشخاص حقوقی فاقد حقوق طبیعی هستند.
- اشخاص حقیقی میتوانند مرتکب جرم شوند، در حالی که اشخاص حقوقی نمی‌توانند مستقیماً مرتکب جرم شوند.
- اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول قوانین مالیاتی متفاوتی هستند.
- مدارک مورد نیاز برای افتتاح حساب بانکی برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است.
انواع شخصیت های حقوقی
دو نوع شخصیت حقوقی وجود دارند که عبارتند از:
شخصیت های حقوقی از نوع شرکت های تجاری
این مورد شامل شرکت های سهامی عام و سهامی خاص می شود. شرکت های تجاری به صورت مستقل از صاحبانشان فعالیت می کنند و می توانند سهامداران مختلفی داشته باشند. این شرکت ها ممکن است به عنوان شرکت های بزرگ یا کوچک، ملی یا بین المللی، در بخش های مختلف اقتصادی فعالیت کنند.
شخصیت های حقوقی از نوع مؤسسات غیرتجاری
موسسات غیر تجاری شامل موسسات خیریه، انجمن ها، سازمان های غیرانتفاعی، سازمان های دولتی، بنیادها و سازمان های اقتصادی می شود. این موسسات به صورت حقوقی تشکیل می شوند و اهداف غیرتجاری تعیین شده در اسناد تأسیس خود را دنبال می کنند. موسسات غیرتجاری می توانند در زمینه هایی مانند آموزش و پژوهش، خیریه و کمک به نیازمندان، حقوق بشر و حفظ محیط زیست فعالیت های مختلفی داشته باشند.
علاوه بر این دو نوع، در بسیاری از حقوق ملی و بین المللی، شکل های دیگری از شخصیت های حقوقی نیز وجود دارند. مثال هایی از این موارد عبارتند از: سازمان های بین المللی، دولت ها و سازمان های دولتی، بانک ها، صندوق های سرمایه گذاری، اتحادیه ها، موسسات مذهبی و غیره. هر یک از این شکل ها با توجه به قوانین و مقررات مربوطه در کشورها و مناطق مختلف تعریف و شناخته می شوند.
مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی به چه صورت است؟
بین مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی در ساختار مالیاتی آن ها تفاوت های مهمی وجود دارند. در مورد اشخاص حقیقی، معمولاً مالیات از درآمدهای شخصی آن ها کسر می شود. این امر درآمد حقوق و دستمزد، سودهای سرمایه ای، درآمدهای حرفه ای و سایر منابع درآمدی است. در بسیاری از کشورها، مالیات اشخاص حقیقی بر اساس نرخ مالیاتی پیش فرض و درآمد سالیانه شخص محاسبه می شود.
اشخاص حقوقی مالیات را از درآمدهای حقوقی و تجاری خود پرداخت می کنند. مالیات اشخاص حقوقی شامل سود شرکت، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر درآمد و سایر مالیات های مشابه است. نرخ مالیاتی برای اشخاص حقوقی معمولاً با توجه به نوع فعالیت و قوانین مالیاتی مربوطه تعیین می شود.
اشخاص حقیقی و حقوقی به دلیل فعالیت های مختلف خود در حوزه مالیاتی می توانند شرایط مالیاتی خاص خود را داشته باشند. به عنوان مثال، اشخاص حقیقی ممکن است با مسائل مربوط به مالیات بر درآمد فردی، مالیات بر ارث، مالیات بر معاملات سهام و سایر مسائل مربوط به مالیات اشخاص حقیقی سر و کار داشته باشند.
در مقابل، اشخاص حقوقی ممکن است با مسائل مالیاتی مرتبط با مالیات بر سود شرکت، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر معاملات تجاری و سایر مسائل مرتبط با مالیات اشخاص حقوقی سر و کار داشته باشند. این اشخاص معمولاً به خدمات حسابداری و مالیاتی خاص نیاز دارند تا به طور صحیح با قوانین مالیاتی پیچیده سازماندهی شده در کشور خود سازگاری داشته باشند.
اشخاص حقیقی و حقوقی از لحاظ مسئولیت مالیاتی نیز تفاوت هایی دارند. در مورد اشخاص حقیقی، شخص مسئولیت پرداخت مالیات خود را دارد و باید اظهارنامه مالیاتی را تهیه و ارسال کند. در بسیاری از کشورها، سیستم مالیاتی بر اساس اصل خود اظهاری است و اشخاص حقیقی موظف به ارائه اطلاعات صحیح و کامل درباره درآمدهای خود هستند. اما در مورد اشخاص حقوقی، مسئولیت مالیاتی به عهده خود شرکت است. شرکت ها باید اظهارنامه مالیاتی را تنظیم کنند و مسئولیت پرداخت مالیات بر درآمدهای حقوقی و تجاری خود را دارند.
اختلافات مالیاتی بین اشخاص حقیقی و حقوقی می‌تواند منجر به تأثیرات مالی و مالیاتی متفاوتی برای هر یک از آن ها شود. بنابراین، در نظام مالیاتی هر کشور، قوانین و مقررات دقیق تعیین می کند که هر نوع اشخاص چگونه از نظر مالیاتی مورد بررسی قرار بگیرند و چگونه باید مالیات خود را پرداخت کنند.
در بورس چه تفاوتی بین اشخاص حقیقی و حقوقی وجود دارد؟
در بورس، اشخاص حقوقی به عنوان شرکت یا سازمان شناخته می شوند و از طریق نمایندگان خود می توانند در فعالیت های بورسی شرکت کنند. برخلاف اشخاص حقیقی که به صورت فردی عمل می کنند، اشخاص حقوقی دارای ویژگی ها و مزایای خاصی هستند که این تفاوت ها را به وجود می آورند.
اشخاص حقوقی به عنوان یک شرکت های فعال در بورس، می توانند سهام خود را عرضه کنند و در بازار سهام به فروش برسانند. این شرکت ها می توانند بر اساس قوانین و مقررات بورس، اوراق بهادار را خرید و فروش کنند و در معاملات سهام شرکت نمایند. اشخاص حقوقی معمولا به دلیل اندازه و قدرت مالی بیشتر، می توانند سرمایه گذاری بیشتری در بورس داشته باشند و به عنوان سهامداران بزرگ شناخته می شوند.
اشخاص حقوقی می توانند از مزایای مالی دیگری نیز بهره مند شوند. به عنوان مثال، آن ها می توانند از اعتبار بالا و قدرت اقتصادی خود استفاده کرده و وام های بانکی را به شکل سهام و اوراق بهادار دریافت کنند. همچنین، اشخاص حقوقی می توانند از سبدهای متنوع اوراق بهادار مانند سهام، اوراق مشارکت، اوراق قرض و سایر ابزارهای مالی برای مدیریت و سرمایه گذاری در بورس استفاده کنند.
اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری
در حسابداری، اشخاص حقیقی و حقوقی به عنوان دو نوع حساب در نظر گرفته می‌شوند. حساب‌های اشخاص حقیقی مربوط به افرادی است که با سازمان در ارتباط هستند، مانند مشتریان، تأمین‌کنندگان و سهامداران. حساب‌های اشخاص حقوقی مربوط به سازمان‌هایی است که با سازمان در ارتباط هستند، مانند بانک‌ها و شرکت‌های دیگر.
انواع اشخاص حقوقی در حسابداری
اشخاص حقوقی حقوق عمومی: این اشخاص شامل سازمان‌ها و نهادهای دولتی می‌شوند که معمولاً برای ارائه خدمات عمومی به جامعه فعالیت میکنند. به عنوان مثال، شهرداری‌ها، دانشگاه‌های دولتی و وزارتخانه‌ها از جمله اشخاص حقوقی حقوق عمومی هستند.
اشخاص حقوقی حقوق خصوصی: این اشخاص شامل شرکت‌های تجاری و مؤسسات غیرتجاری می‌شوند که با هدف کسب سود یا ارائه خدمات غیرانتفاعی فعالیت میکنند. به عنوان مثال، شرکت‌های سهامی، شرکت‌های با مسئولیت محدود و مؤسسات خیریه از جمله اشخاص حقوقی حقوق خصوصی هستند.
تفاوت‌های اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری
نحوه و زمان ارسال اظهارنامه مالیاتی: مهلت ارسال اظهارنامه برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است. اشخاص حقیقی تا ۳۱ خرداد ماه سال بعد و اشخاص حقوقی تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی فرصت دارند اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال کنند.
نرخ مالیات بر عملکرد: نرخ مالیات برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است. نرخ مالیات بر عملکرد برای اشخاص حقوقی معمولاً ۲۵٪ است، در حالی که نرخ مالیات برای اشخاص حقیقی به صورت پلکانی و بر اساس میزان درآمد تعیین می‌شود.
نگهداری اسناد و مدارک: اشخاص حقوقی موظف به نگهداری اسناد و مدارک بیشتری نسبت به اشخاص حقیقی هستند. اشخاص حقوقی باید کلیه اسناد و مدارک مربوط به تأسیس، تغییرات شرکت و فعالیت‌های مالی خود را به مدت ۱۰ سال نگهداری کنند. این اسناد شامل مواردی مانند اساسنامه، آگهی تأسیس، صورت‌های مالی و دفاتر قانونی می‌شود.
کلام آخر
در این مقاله، به بررسی جامع اشخاص حقیقی و حقوقی، تفاوت‌ها، ویژگی‌ها و کاربردهای آن‌ها در زمینه‌های مختلف پرداختیم. درک این مفاهیم برای هر فردی که می‌خواهد در جامعه فعالیت کند، ضروری است. با شناخت دقیق این دو نوع شخصیت، می‌توانیم در فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و حقوقی خود به درستی عمل کنیم و از حقوق و تکالیف خود آگاه باشیم.
این مقاله به شما کمک کرد تا با مفاهیم اساسی اشخاص حقیقی و حقوقی آشنا شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هر یک از موضوعات مطرح شده در این مقاله، می‌توانید به منابع ذکر شده در هر بخش مراجعه کنید. همچنین، می‌توانید با مشاوران حقوقی و مالی مشورت کنید تا در مورد مسائل مربوط به اشخاص حقیقی و حقوقی راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
حسابداربرتر
سوالات متداول
آیا اشخاص حقوقی میتوانند در دادگاه شکایت کنند؟
بله، اشخاص حقوقی میتوانند مانند اشخاص حقیقی در دادگاه شکایت کنند و از حقوق خود دفاع کنند.
مسئولیت اشخاص حقیقی و حقوقی در قبال بدهیها چه تفاوتی دارد؟
مسئولیت اشخاص حقیقی در قبال بدهیها نامحدود است، در حالی که مسئولیت اشخاص حقوقی محدود به داراییهای شرکت است.
