مالیات بر حقوق چیست ؟

مالیات چیست؟ منظور از مالیات بر حقوق چیست؟ مالیات بر حقوق از مهمترین منابع درآمدی دولت می باشد که بر اساس یکسری از قوانین و دستورات میزان آن تعیین می گردد. تمامی افراد شاغل ملزم به پرداخت مالیات هستند و همواره بخشی از درآمد آنها باید صرف پرداخت مالیات شود.

قانون پرداخت مالیات حقوق مشمول تمامی افراد حقیقی می باشد که صاحب شغل دولتی و خدماتی هستند. باید دانست که هزینه مربوط به مالیات برای سایر مشاغل یکسان نیست و بسته به میزان درآمد و حقوقی که افراد دارند مبلغ مالیات تعیین می گردد.

مالیات حقوق چیست؟

مالیات حقوق یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است که از درآمد افراد حقوق‌بگیر کسر می‌شود و به دولت پرداخت می‌گردد. به عبارت دیگر، بخشی از حقوق کارمندان، کارگران و مدیرانی که در ازای کار خود از یک شخص حقیقی یا حقوقی مزد یا حقوق دریافت می‌کنند، به عنوان مالیات به دولت تعلق می‌گیرد.

موارد مشمول مالیات حقوق

سایر افرادی که مشغول به فعالیت اقتصادی هستند مشمول طرح مالیات بر درآمد می باشند. از طرفی نیز باید دانست که کلیه افرادی هم که بیمه تامین اجتماعی برای آنها لحاظ می شود نیز باید مالیات حقوق پرداخت کنند. سایر افراد حقیقی که حقوق بگیر می باشند باید بخشی از درآمد ماهانه خود را به سازمان وزارت اقتصاد و دارایی کشور بپردازند. قانون پرداخت مالیات شامل حال تمامی حقوق بگیران اعم از پزشک، کارمند و کارگر و … می شود لذا هیچ تفاوتی ندارد که شما در چه ارگانی مشغول به خدمت گزاری باشید و باید بر حسب قانون مالیات حقوق خود را به طور کامل پرداخت کنید.

پرداخت مالیات حقوق بر عهده چه کسی می باشد؟

میزان و مبلغ مالیاتی که افراد باید پرداخت کنند در قالب بخشنامه به ادارات ارسال می گردد و بنا به آن مالیات حقوق باید پرداخت شود. البته ذکر این نکته هم خیلی مهم است که مالیات درآمدی افراد هر ساله فرق می کند و به هیچ عنوان مبلغ مالیات در سال جاری با سال آینده یکسان نیست چرا که درصد حقوق افراد هر سال بیشتر می شود بنابراین با توجه به افزایش حقوق باید مالیات آن هم افزایش پیدا کند.

توجه داشته باشید که مالیات حقوق افزون بر بحث حقوق دریافتی به موارد دیگری هم اختصاص دارد. به عنوان مثال بسیاری از افراد صاحب املاک زیادی اعم از منزل مسکونی و مغازه هستند که از اجاره دادن آنها درآمد کسب می کنند این گروه از افراد هم باید مالیات نام برده شده را پرداخت نمایند. همچنین افرادی که صاحب ماشین سنگین در نمونه های مختلف هستند نیز از این قاعده مستثنی نیستند و بنابر دستورات قانونی باید به طور حتمی در زمان مشخص اقدام به پرداخت مالیات کنند.

در حقیقت دولت بر اساس یک برنامه دقیق سایر موارد مهم را بررسی کرده و در پایان با توجه به مبلغ درآمد درصد مالیات را مشخص می کند.

مالیات را باید افراد حقیقی و حقوقی پرداخت کنند که از این نظر باید گفت افراد حقیقی به طور مستقیم مالیات را واریز می کنند. صاحبان شرکت ها و کارخانجات شخصی نیز ملزم به پرداخت مالیات هستند که در این حالت شرکت باید درصد مالیات حقوق کارگران خود را تعیین کند و آن را از میزان درآمد آنها کسر کند و به عنوان مالیات آن را به امور اقتصادی واریز کند. در صورتی که کارفرما مالیات حقوق کارگران خود را پرداخت کند دیگر نیازی نیست که حقوق بگیران مربوطه مالیات پرداخت کنند.

نرخ مالیات حقوق

همانطور که می دانید بخش اعظمی از درآمد دولت به پرداخت مالیات از سوی حقوق بگیران اختصاص دارد. این نوع از مالیات در دسته مالیات های مستقیم و نقدی قرار دارد که باید بدون کمی و کاستی به امور اقتصادی و دارایی کشور واریز شود. نرخ مالیات با توجه به حقوق و درآمد دریافتی افراد مشخص می گردد. به عنوان مثال در سال گذشته به درآمدهای زیر 5 میلیون و 600 هزار تومان مالیاتی اختصاص داده نشد و افراد با این میزان درآمد از پرداخت مالیات معاف بودند.

ولی برای درآمدهای بیشتر مالیات لحاظ می گردد و با توجه به سایر هزینه ها درصد مالیات تعیین شده بین 10 تا 30 درصد می باشد.

از آنجایی که با توجه به میزان حقوق مبلغ مالیات را تعیین می کنند لذا باید گفت که ناعدالتی در دستور کار دولت قرار ندارد و با این مالیات ها درآمد افراد با عدالت از سوی دولت پرداخت می شود. بخش زیادی از بودجه ای که دولت هر ساله تحویل مجلس شورای اسلامی قرار می دهد تا بعد از بررسی های لازم در اختیار بخش ها و ارگان های مختلف قرار بگیرد از طریق همین مالیات ها تامین می گردد. سازمان امور مالیاتی کشور طی آخرین بخشنامه صادر شده درصد مالیات و معافیت های مربوط به آن را تعیین می کند.

کارفرمایان هر ساله با توجه به این بخشنامه مالیات حقوق کارگران را محاسبه کرده و این مبلغ را از حقوق آنها کسر می کنند. با این که سایر حقوق بگیران در رده های درآمدی بالا و پایین مشمول طرح پرداخت مالیات هستند اما باید گفت که سطح پرداختی آنها به هیچ عنوان برابر نیست. مسلما کسانی که دریافتی بیشتری از شغل خود دارند باید مالیات بیشتری هم پرداخت کنند.

مالیات حقوق بازنشستگان

در حال حاضر، مستمری بازنشستگان از پرداخت مالیات معاف است.

این معافیت شامل حقوق بازنشستگان از تمام صندوق‌های بازنشستگی می‌شود، از جمله:

• صندوق بازنشستگی کشوری
• صندوق بازنشستگی لشکری
• صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی
• سایر صندوق‌های بازنشستگی

همیشه با توجه به نرخ تورم میزان حقوق و دستمزد افراد شاغل تعیین می گردد و با توجه به دستمزد نرخ مالیات مشخص می شود یعنی در واقع بین دستمزد و مالیات ارتباط مستقیم وجود دارد. در چندین بند قانون به اصول و ضوابط مالیات حقوق پرداخته شده است به همین خاطر با وجود توضیحات شفافی که در این زمینه آمده است تعیین نرخ مالیات به درستی انجام می گیرد و حقی ضایع نمی گردد.

مالیات حقوق کارگران

مالیات حقوق کارگران مانند سایر حقوق بگیران، بر اساس نرخ‌های تصاعدی محاسبه می‌شود. یعنی هرچه درآمد بیشتر باشد، درصد مالیات بیشتری هم باید پرداخت شود. برای محاسبه مالیات حقوق کارگران در سال ۱۴۰۳، ابتدا باید معافیت مالیاتی ۱۲ میلیون تومان در ماه را از کل درآمد سالانه کسر کنید. سپس مبلغ باقی‌مانده با توجه به جدول مالیات حقوق مشمول مالیات می‌شود.

با پرداخت مالیات از سوی حقوق بگیران درآمد قابل توجهی در اختیار دولت قرار می گیرد که دولت نیز آن را صرف هزینه های مختلف می کند. توجه داشته باشید که مالیات تنها بخش کمی از درآمد شما را در بر می گیرد و باید گفت که از نظر کلی بسیاری از هزینه ها از پرداخت مالیات معاف شده و دولت خود آنها را پرداخت می کند. با وجود سایر توضیحاتی که در خصوص مالیات مربوط به حقوق عنوان شد باید گفت که در صورت تعلق مالیات به هیچ عنوان راهی برای فرار از آن وجود ندارد و افراد موظف هستند مبلغ آن را به طور تمام و کامل پرداخت نمایند.

توجه داشته باشید که هزینه مالیات باید به طور حتمی به حساب سازمان و ارگان مربوطه واریز شود در غیر این صورت مدرکی در دست نخواهید داشت و باید به طور مجدد هزینه را پرداخت کنید پس حتما به نکته ذکر شده اهمیت بدهید.

چه افرادی معاف از پرداخت مالیات بر حقوق هستند؟

درآمد برخی از افراد شاغل، بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، معاف از پرداخت مالیات حقوق هستند. این افراد شامل موارد زیر می‌شوند:

افراد با درآمد کمتر از معافیت مالیاتی

طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۳، افرادی که درآمد سالانه آنها کمتر از ۱۴۴ میلیون تومان (معادل ۱۲ میلیون تومان در ماه) باشد، از پرداخت مالیات معاف هستند.

مشمولین ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم

بر اساس ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم، برخی از پرداختی‌ها به کارکنان از مالیات معاف است، از جمله:

هزینه سفر و ماموریت: هزینه‌هایی که کارفرما برای سفر و ماموریت ضروری کارکنان خود پرداخت می‌کند.

عیدی و پاداش: عیدی و پاداشی که در پایان سال به کارکنان پرداخت می‌شود، تا سقف معافیت مالیاتی معاف است.

هزینه درمان: هزینه‌های درمانی که توسط بیمه تامین اجتماعی یا سایر بیمه‌ها پرداخت می‌شود.

مزایای غیرنقدی: برخی از مزایای غیرنقدی مانند مسکن، خودرو، و بیمه عمر تا سقف معینی از مالیات معاف هستند.

سایر موارد

حقوق و مزایای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران

حقوق بازنشستگان

مستمری بگیران

افراد شاغل در مناطق آزاد تجاری-صنعتی (با شرایط خاص)

قوانین مالیاتی ممکن است در طول زمان تغییر کنند. بنابراین، برای اطلاع از آخرین وضعیت معافیت‌های مالیاتی، بهتر است به سایت سازمان امور مالیاتی کشور یا منابع معتبر مالی و حسابداری مراجعه کنید.

کلام آخر

مالیات بر حقوق، سهم کارمندان و کارگران از درآمدشان برای توسعه و آبادانی کشور است. این مالیات به صورت تصاعدی محاسبه شده و کارفرما وظیفه کسر و واریز آن را به دولت دارد. برخی از اقشار مانند بازنشستگان و افراد با درآمد پایین از پرداخت این مالیات معاف هستند. با پرداخت مالیات، در ساختن آینده‌ای بهتر برای خود و نسل‌های آینده سهیم باشیم.

حسابداربرتر

سوالات متداول

آیا حقوق بازنشستگان مشمول مالیات می‌شود؟

خیر، در حال حاضر مستمری بازنشستگان از پرداخت مالیات معاف است.

چه کسی مسئول پرداخت مالیات حقوق است؟

کارفرما مسئول کسر مالیات از حقوق کارمند و واریز آن به دولت است.