قانون کار در ایران از سال 1325 تصویب و اجرا شد. این تصویب حاصل زحمات 3 اتحادیه کارگری بود که در سال 1323 طرح آن را به مجلس شورای ملی دادند اما مجلس 2 سال بعد آن را تصویب کرد. در قانون کار برای حمایت از حق و حقوق کارگران بیمه تامین اجتماعی در نظر گرفته می‌شود.
طبق این قانون، هر کارگر یا کارمند و هر شخصی که در برابر کار و تلاش خود حق الزحمه یا مزد دریافت می‌کند، فارغ از نوع قرارداد، باید توسط کارفرما بیمه شود.
شرایط بیمه در قانون کار، شرایط خاصی است که طی بند و تبصره‌های زیادی برای کارگر و کارفرما مشخص شده است. معمولا تمام موارد مربوط به بیمه در آیین نامه تامین اجتماعی، آیین نامه اداره کار و برخی از بندهای قرارداد کاری با کارفرما ذکر شده است. هر گونه تخطی از این امر، موجبات بی نظمی در این خصوص را به وجود می آورد که کارگر یا کارفرمای متخلف را مشمول جریمه، مجازات و یا ابطال قرارداد خواهد کرد.
ما در این مطلب قصد داریم تا پیرامون شرایط بیمه در قانون کار، الزامات بیمه کردن کارمندان و کارگران و همچنین نحوه محاسبه حق بیمه و مراحل انجام بیمه، صحبت کنیم. پس با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید :
الزامات قانونی بیمه کردن کارمندان در قانون کار
برای بحث و بررسی پیرامون قانون کار در مورد بیمه، توضیحات، الزامات و قوانین و تبصره بسیار زیادی وجود دارد که شاید بررسی تمام آنها در حوصله این مقاله نگنجد. بر همین اساس فقط به ذکر همین نکته بسنده خواهیم کرد که الزامات قانون کار در مورد بیمه کارمند و کارگر، مطابق با ماده 148 قانون کار است. مطابق با قانون کار و ماده 148 باید گفت که هر کارگر و کارمندی که به استخدام یک کارفرما در می آید، مستحق داشتن بیمه کاری از روز اول است.
هر شرط و پیش شرطی نیز در این مورد خلاف قوانین کار و بیمه است. کارفرما موظف است از طریق اداره بیمه تامین اجتماعی نسبت به اخذ کد کارگاهی اقدام کند و طبق آن موظف است حداکثر ظرف 15 روز از استخدام کارگر یا کارمند، او را بیمه کند.
الزامات قانونی بیمه کردن کارمندان در قانون کار به همین جا خلاصه نمی شود. بیمه در قانون کار یک الزام است و باید حتما انجام شود. طبق قانون کار، کارمند یا کارگر مورد نظر باید تمامی مزایای قانونی که تامین اجتماعی و قانون کار برای او در نظر گرفته شده است را دریافت کند. مزایای قانونی مانند حق همسر، حق فرزند، بن و خوار و بار و حق مسکن.
همچنین باید حق سنوات یک کارگر به حساب او واریز شود. اگر هر اقدامی غیر از این انجام شود، خارج از الزامات قانونی اداره کار است و کارفرما تخلف کرده است. طبق قوانین کار و رابطه فی مابین کارگر و کارفرما، کارگر می تواند از کارفرما شاکی شود و حق و حقوق قانونی خود را مطالبه کند.
مراحل بیمه کردن کارمندان در قانون کار
بیمه کارگر از سوی کارفرما 4 مرحله دارد. اگر کارفرما طبق قوانین تامین اجتماعی و قانون کار، بیمه کارمند و کارگر خود را پرداخت نکند و یا در بیمه کردن او کوتاهی کند، مطمئنا تبعات آن، گریبان گیر او خواهد شد.
مراحل انجام بیمه در قانون کار و تامین اجتماعی شامل مراحل زیر است که باید به ترتیب انجام شود. کارفرما برای این کار باید برای انجام برخی از این مراحل شخصا به اداره بیمه و اداره کار مراجعه کند. و یا باید نماینده و وکیل قانونی خود را برای این کار تعیین کند.
- دریافت کد کارگاهی بیمه:
این شماره و کد ده رقمی به کارگاه یا شرکت هایی تعلق می گیرد که کارفرما و کارمند و کارگر تحت پوشش دارد. 3 رقم اول آن نشان دهنده شعبه، 3 رقم بعدی نشان دهنده نوع شغل و فعالیت کارگاه را مشخص می کند و 4 رقم آخر بیانگر شماره پرونده کارفرمای مربوطه است.
- نام نویسی کارکنان:
کارفرما موظف است خود، پرسنل تحت کنترل خود را بیمه کرده و نام آنها را بنویسد. اما در غیر اینصورت کارگر می تواند شخصا به شعبه ای که کارگاه تحت نظر آن می باشد، مراجعه کند.
- تنظیم و ارسال لیست بیمه کارمندان: کارفرما هر ماه موظف است لیست کارگران و کارمندان تحت حمایت و استخدام خود را برای بیمه از طریق نرم افزار یا اینترنتی ارسال کند.
- پرداخت حق بیمه:
وقتی مراحل قبلی با موفقیت انجام شود، یک کد و شناسه پرداخت صادر خواهد شد. کارفرما موظف است ماهیانه حق بیمه کارگر و کارمند تحت پوشش خود را به اداره بیمه پرداخت کند. در غیر اینصورت مشمول مالیات و جرائم نقدی خواهد شد.
مزایای حق بیمه برای کارگر و کارمند طبق قانون کار
قوانین بیمه تامین اجتماعی و قانون کار هیچ کس را از داشتن بیمه خویش فرمایی منع نکرده است. هر ایرانی که شهروند قانونی و رسمی این کشور باشد می تواند حق بیمه خود را پرداخت کرده و از مزایای ان بهره مند شود. اما مزایای بیمه کارگری و کارمندی و کارفرمایی مزایای بهتری دارد که در اینجا به مهم ترین آنها اشاره خواهیم کرد:
1. پرداخت غرامت تعریف شده و نقص عضو یا دیه فوت تا سقفی که بیمه تعیین کرده و برای افرادی است که دچار حادثه کاری شوند.
2. بهره مندی از مزایایی که به هنگام بیماری، بیمه تامین اجتماعی به کارگران و کارمندان می دهد.
3. استفاده از کمک هزینه بارداری برای خانم های باردار
4. هزینه‌های مربوط به ویلچر یا عینک طبی و سمعک و غیره تا حد معینی و بر اساس شرایط خاصی قابل پرداخت است.
5. مستمری بازنشستگی و از کارافتادگی برای افراد.
6. دریافت هزینه های درمان به هنگام حادثه و بیماری
نحوه محاسبه حق بیمه در قانون کار 1402
برای محاسبه حق بیمه در قانون کار که هر ساله توسط سازمان تامین اجتماعی و توافق وزارت کار و اتحادیه کارگری و کارفرمایی تعیین می‌شود، باید 30 درصد حق دستمزد ماهیانه شخص باشد. سهم حق بیمه کارگر و کارفرما به صورت «تعداد روزهای کارکرد×پایه حقوق روزانه+حق مسکن+بن کارگری×سی درصد» است.
و کلام آخر
شرایط بیمه در قانون کار به نحوه تهیه و تنظیم می شود که بیشترین نفع را برای کارگر و کارفرما داشته باشد. این ارگان نقشی در سنگین کردن کفه ترازو به سمت یکی از این دو را ندارد. همه چیز در سایه ی عدالت و برابری تنظیم می گردد که رعایت ان می تواند به نفع کارگر و کارفرما، هر دو باشد. لذا رعایت آن ها، الزامی است.
